هر فردی سبک حل تعارض خاص خود را دارد که شناسایی آن‌ها به مدیریت تعارضات کمک می‌کند.
احتمال ایجاد تعارض در همه روابط وجود دارد و امری طبیعی است. آنچه که مهم است، حل و مدیریت این تعارضات است. به طور کلی تعارض زمانی رخ می‌دهد که خواسته‌ها و اهداف چند فرد یا چند گروه با یکدیگر متناقض باشد و امکان دستیابی به آن‌ها فراهم نباشد؛ یعنی رسیدن به خواسته‌های همه افراد، از طریق طی کردن یک مسیر مشترک امکان‌پذیر نباشد.
مدیریت تعارض و حل آن‌ها، بین اعضای یک تیم و یک کسب‌وکار اهمیت بسیار زیادی دارد و در واقع، مدیریت منابع انسانی بدون توجه به ارتباطات بین فردی و بین گروهی امکان‌پذیر نیست. حل تعارضات بین افراد یک تیم، مسیر رسیدن به اهداف مشخص‌شده را برای آن‌ها ساده‌تر می‌کند؛ اما برای این کار ابتدا باید سبک حل تعارض هر یک از اعضا شناسایی شود.
هر فرد به شیوه خاصی به یک تعارض واکنش می‌دهد و برای حل آن اقدام می‌کند. اگر مدیر یک تیم، با نوع واکنش اعضای تیم خود به تعارض آشنا باشد، می‌تواند راه موثرتر و بهتری را برای حل آن اتخاذ کند.
تست سنجش سبک حل تعارض توماس-کیلمن (TKI) به شما کمک می‌کند تا رفتار افراد را در موقعیت تعارض ارزیابی کنید و سبک حل تعارض آن‌ها را بشناسید. در نتیجه می‌توانید روابط بین فردی خود را مدیریت کنید و بدانید که هنگام ایجاد تعارض با اطرافیان خود چگونه رفتار کنید. به طور کلی رفتار افراد هنگام بروز تعارض، یا بر محور قاطعیت است یا بر محور همکاری؛ یعنی فرد یا برای رسیدن به اهداف خود تلاش می‌کند (قاطعیت) یا برای رسیدن به اهداف طرف مقابل (همیاری).
این تست شامل ۳۰ سوال است و در نتیجه به شما می‌گوید که هر کدام از ۵ سبک حل تعارض، چه قدر در شخصیت شما وجود دارد. ۵ نوع سبک حل تعارض عبارت‌اند از:
۱- رقابت (Competing)
زمانی که فرد در این حالت باشد، یعنی برای رسیدن به اهداف خود هر کاری می‌کند و از هر ابزار قدرتی برای رسیدن به خواسته خود استفاده می‌کند. به طور کلی، رقابت حالتی قدرت‌گرا همراه با قاطعیت و عدم همیاری است. افرادی که برای احقاق حق خود پافشاری می‌کنند و برای برنده شدن تلاش می‌کنند، یعنی که این سبک در آن‌ها وجود دارد.
برای مثال در حالت‌های زیر می‌توان از این سبک حل تعارض استفاده کرد:
- زمانی که یک اقدام سریع و قاطع لازم باشد.
- زمانی که می‌دانید درباره یک مسئله حیاتی در سازمان، حق با شما است.
- زمانی که نیاز به حفاظت از خود داشته باشید.
همچنین بخوانید: «چگونه با انتقاد غیرمنصفانه مقابله کنیم؟»
فردی که سبک همکاری دارد تلاش می‌کند تا راه‌حلی پیدا کند که هر دو طرف به طور کامل به خواسته‌ها و اهداف خود برسند.
۲- همکاری (Collaborating)
در این حالت فرد تلاش می‌کند تا راه‌حلی پیدا کند که هر دو طرف به طور کامل به خواسته‌ها و اهداف خود برسند. همکاری، هم قاطعانه و هم همیارانه است. همکاری بین دو نفر به شکل‌های زیر ظاهر می‌شود:
- بررسی یک مخالفت در جهت یادگیری از بینش‌های یکدیگر.
- توافق بر سر شرایطی تا از رقابت دو طرف بر سر منابع جلوگیری کند.
- تلاش برای پیدا کردن راه‌حل خلاقانه.
برای مثال در حالت‌های زیر می‌توان از این سبک حل تعارض استفاده کرد:
- زمانی که می‌خواهید رضایت و مشارکت دیگران را برای انجام کاری بگیرید.
- زمانی که می‌خواهید از نظرات دیگران آگاه شوید و هدف شما یادگیری است.
- زمانی که تصمیم شما بر احساسات و روابط دیگران تاثیرگذار است.
مصالحه حد وسط دو سبک رقابت و سازش است که در آن فرد تلاش می‌کند تا راه‌حلی مورد قبول هر دو طرف پیدا کند تا هر دو طرف تا حدی راضی باشند.
۳- مصالحه (Compromising)
این سبک میزان متوسطی از هر دو محور همیاری و قاطعیت را دارد. مصالحه حد وسط دو سبک رقابت و سازش است که در آن فرد تلاش می‌کند تا راه‌حلی مورد قبول هر دو طرف پیدا کند تا هر دو طرف تا حدی راضی باشند. برخلاف سبک همکاری، در این سبک هر دو طرف نمی‌توانند به طور کامل به خواسته‌های خود برسند. زمانی که به سرعت از یک رویکرد مشترک استفاده می‌شود و امتیازاتی رد و بدل می‌شود، یعنی از این سبک برای حل تعارض استفاده شده است.
برای مثال در حالت‌های زیر می‌توان از این سبک حل تعارض استفاده کرد:
- زمانی که اهداف شما، ارزش زیادی برای تلاش کردن ندارند.
- زمانی که روش‌های مبتنی بر رقابت و همکاری جواب نداده باشند.
- زمانی که به‌دنبال راه‌حل موقتی برای مشکلات پیچیده هستید.
۴- اجتناب (Avoiding)
اجتناب به معنای عدم قاطعیت و عدم همیاری است. در این سبک، فرد نه به دنبال رسیدن به خواسته‌های خود است و نه به دنبال محقق کردن خواسته‌های طرف مقابل. در واقع در صورت وجود تعارض، فرد از آن دوری می‌کند و آن را نادیده می‌گیرد. اگر فردی مسئله‌ای را به زمان بهتری موکول می‌کند یا از موقعیتی که تهدید‌کننده است دوری می‌کند، یعنی دارای این سبک حل تعارض است.
برای مثال در حالت‌های زیر می‌توان از این سبک حل تعارض استفاده کرد:
- زمانی که رسیدن به هدفتان، هزینه بیشتری از مزایای آن داشته باشد.
- زمانی که مسئله اهمیت زیادی برای شما نداشته باشد یا شانس موفقیت شما بسیار کم باشد.
- زمانی که بدانید دیگران، بهتر از شما مشکل را حل می‌کنند.
در سبک سازش فرد اهداف خود را نادیده می‌گیرد و برای محقق کردن اهداف طرف مقابل تلاش می‌کند و از‌خود‌گذشتگی دارد.
۵- سازش (Accommodating)
سبک سازش از ترکیب همیاری و عدم قاطعیت به وجود می‌آید. در این حالت فرد اهداف خود را نادیده می‌گیرد و برای محقق کردن اهداف طرف مقابل تلاش می‌کند و از‌خود‌گذشتگی دارد. این سبک کاملا برعکس سبک رقابت است و به شکل سخاوت و کمک کردن به دیگران یا تسلیم شدن به دیدگاه دیگران خود را نشان می‌دهد.
برای مثال در حالت‌های زیر می‌توان از این سبک حل تعارض استفاده کرد:
- زمانی که قصد دارید همکاری خود را با طرف مقابل حفظ کنید.
- زمانی که حفظ هماهنگی و جلوگیری از اختلاف مهم‌تر باشد.
- زمانی که قصد دارید برای مسائل مهم آینده، اعتباری برای خود کسب کنید.
همچنین بخوانید: «تست توانایی های شناختی: ابزاری برای کشف استعداد»
