افلاطون میگوید استعدادهای همه افراد به یکدیگر شبیه نیست و هر فرد برای انجام کار خاصی شایستگی دارد. امروزه با پیشرفت و توسعه علوم انسانی افراد متوجه تفاوت استعدادها شدهاند. این تفاوتها باعث شده است افراد در انجام برخی کارها ماهر و در انجام برخی کارها ناتوان باشند. به این منظور در ادامه مقاله به بررسی اهمیت استعدادیابی بزرگسالان و تستهای موجود برای استعدادیابی میپردازیم.
استعداد
بیشتر افراد تصور میکنند اگر فرزند آنها نمرات بالایی در درسهای خود داشته باشد فرد باهوش و بااستعدادی است یا اگر فردی فعالیتهای خاص، عجیب و حیرتانگیزی داشته باشد با استعداد است؛ در صورتی که آنها تصور اشتباهی از استعداد دارند. اگر بخواهیم استعداد را به صورت کوتاه و دقیق تعریف کنیم میگوییم، استعداد میزان پیشرفت نسبی فرد در انجام دادن یک فعالیت یا یک حرفه است.
برای مثال فردی که در یک زمینه خاص استعداد داشته باشد، آن مهارت را نسبت به بقیه افراد زودتر یاد میگیرد. همچنین اگر فردی در یک مهارت خاص استعداد نداشته باشد به این معنا نیست که او فرد بیاستعدادی است و نباید ناامید و سرخورده شود؛ زیرا ممکن است در زمینه دیگری استعداد داشته باشد.
استعدادیابی و پرورش استعدادها برای کودکان و نوجوانانی که در حال تحصیل هستند اهمیت بیشتری دارد.
اهمیت استعدادیابی
همه افراد استعدادها و تواناییهای مخصوص به خود را دارند، حتی استعداد فرزندان یک خانواده نیز با یکدیگر متفاوت است؛ بنابراین استعداد در همه انسانها وجود دارد. اگر ما نتوانستهایم استعدادهای خود را کشف کنیم و پرورش دهیم به معنای این نیست که در هیچ کاری استعداد نداریم؛ بلکه باید تلاش کنیم تا استعداد خود را پیدا کنیم.
استعدادیابی اهمیت زیادی در زندگی افراد دارد. زمانی که فردی شغل یا رشته تحصیلی خود را متناسب با استعدادهای خود انتخاب میکند، در مدت زمان کمتری بدون اتلاف وقت، هزینه و انرژی به موفقیت میرسد و هنگام انجام فعالیتهای خود احساس لذت و رضایت دارد. این احساس لذت و رضایت باعث بالا رفتن اعتمادبهنفس، لذت، رضایت از زندگی، موفقیت، رسیدن به آرزوها و اهداف در افراد میشود.
در مقابل اگر فرد شغل یا رشته تحصیلی خود را بدون توجه به استعدادها و تواناییهای خود انتخاب کند، در زندگی شخصی خود دچار استرس، افسردگی میشود و در انجام کارهای خود بیانگیزه میشود. بنابراین استعدادیابی و پرورش استعدادها برای کودکان و نوجوانانی که در حال تحصیل هستند اهمیت بیشتری دارد.
به این نکته توجه داشته باشید که هیچگاه برای کشف استعداد دیر نیست و شما میتوانید با انجام تستهایی که برای استعدادیابی طراحی شدهاند، استعدادهای خود را کشف کنید.
عوامل به وجود آمدن استعداد
۲ عامل مهم در به وجود آمدن استعداد نقش دارند که عبارتاند از:
۱- علایق: یکی از مهمترین مسائل در به وجود آمدن استعدادهای مختلف، علاقه داشتن به انجام کار است. زمانی که فرد به انجام دادن کاری علاقه داشته باشد، با شوق و ذوق بیشتری برای یادگیری آن اقدام میکند و در نهایت نتایج بهتری نیز میگیرد. برعکس این موضوع نیز صادق است؛ زمانی که با بیمیلی به سراغ انجام دادن کاری میروید، احتمال موفقیت شما کمتر میشود.
۲- محیط زندگی و اطرافیان: محیط زندگی و اطرافیان نقش مهمی در شکلگیری استعداد افراد دارد؛ برای مثال فردی را تصور کنید که پدر و مادر او نوازنده هستند. این شخص از کودکی با آلات موسیقی بزرگ شده است و کسانی که اطراف او زندگی میکردند با موسیقی آشنایی کامل داشتهاند. بنابراین دور از ذهن نیست که این فرد در هفت یا هشت سالگی بتواند به خوبی بنوازد. برعکس این موضوع نیز صادق است؛ قطعا نمیتوان از فردی که در یک روستای دورافتاده زندگی میکند و حتی یکی از آلات موسیقی را از نزدیک ندیده است انتظار داشت که نوازندگی کند.
به این نکته نیز توجه داشته باشید شخصی که پدر و مادر نوازنده دارد، لزوما در نوازندگی استعداد ندارد؛ بلکه محیط زندگی و اطرافیان میتواند محرک فرد برای پیدا کردن استعداد باشد.
افراد در هر سنی که باشند میتوانند استعدادهای خود را شناسایی و کشف کنند.
استعدادیابی بزرگسالان
افراد در هر سنی که باشند میتوانند استعدادهای خود را شناسایی و کشف کنند. کشف استعدادها در هر سنی باعث میشود افراد به موفقیت برسند. هیچ فردی نمیخواهد در شغل خود شکست بخورد؛ بلکه همه افراد میخواهند در طول زندگی رشد و پیشرفت داشته باشند. اگر شما نیز احساس میکنید در جایگاه خود پیشرفت نکردید و به آرزوهای خود نرسیدید، احتمالا هنوز استعداد خود را کشف نکردهاید.
انواع تستهای استعدادیابی
پیدا کردن استعداد کار آسانی نیست؛ به همین علت تستهایی برای شناسایی استعدادها طراحی شدهاند تا شما به وسیله آنها بتوانید به استعدادهای نهفته خود پی ببرید. برخی از معروفترین تستها برای استعدادیابی بزرگسالان تستهای جانسون اوکانر، هالند، هوارد گاردنر و MBTI هستند. در ادامه مقاله به توضیح مختصری از هر کدام میپردازیم.
۱- تست استعدادیابی جانسون اوکانر
جانسون اوکانر که در شرکت جنرال الکتریک فعالیت میکرد، تصمیم گرفت یک پروژه تحقیقاتی اجرا کند تا به وسیله آن بتواند هر کدام از کارکنان شرکت را براساس توانمندیها و استعدادهایی که دارند، مشغول به کار کند تا آنها بتوانند بیشترین بازدهی را برای شرکت داشته باشند.
اوکانر معتقد بود اگر طرحی وجود داشته باشد که تواناییها و استعدادهای ذاتی افراد را مشخص کند، علاوه بر اینکه باعث میشود کارمندان شرکت، تواناییهای خود را کشف کنند و به موفقیتهای بیشتر برسند، به شرکت نیز برای سودآوری بیشتر کمک میکند.
پروژهای که به اوکانر سپرده شد، مهندسی انسانی نام گرفت؛ زیرا به وسیله آن هر کس در کاری که توانمندی و استعداد بیشتری دارد فعالیت میکند. امروزه تست استعدادیابی جانسون اوکانر یکی از معروفترین و بهترین تستها در زمینه استعدادیابی است.
تست استعدادیابی جانسون اوکانر ۱۲ مورد را در اشخاص مختلف میسنجد تا استعدادهای درونی و پنهانی آنها را جستوجو کند؛ این ۱۲ مورد عبارتاند از:
۱- استعداد کار با انگشتان: در این تست توانایی افراد برای سریع و دقیق کار کردن روی اشیا کوچک با استفاده از انگشتان مورد سنجش قرار میگیرد.
۲- استعداد تجسم فضایی و درک ساختارها: در این تست تفکر سهبعدی افراد مورد سنجش قرار میگیرد.
۳- استعداد ایدهپردازی: این تست استعداد تولید جریان تفکر را مورد ارزیابی قرار میدهد. کسانی که به سخنرانی علاقه دارند باید با انجام این تست، استعداد ایدهپردازی خود را بررسی کنند.
۴- استعداد موسیقی و تشخیص صدا: در این تست تشخیص آهنگ صدا، ریتمها و گامها مورد بررسی قرار میگیرند. افرادی که به سخنرانی علاقه دارند، باید این قسمت از تست استعدادیابی اوکانر را انجام دهند.
۵- استعداد استدلال و تحلیل: این تست توانایی افراد در سازمانبندی چند مفهوم، ایده یا طبقهبندی را مورد بررسی قرار میدهد.
۶- استعداد تشخیص و تفکیک رنگها: این تست میزان کوررنگی افراد را میسنجد و با نشان دادن بیش از ۳۰ رنگ به افراد، از آنها میخواهد روشنترین تا تیرهترین آنها را به ترتیب مشخص کنند.
۷- استعداد کار با اعداد: این تست توانایی کار با اعداد افراد را میسنجد.
۸- تست سیلوگرام: این تست توانایی یادگیری لغات یا زبان دیگر را در افراد بررسی میکند.
۹- استعداد حافظه طراحی: در این تست یک طرح با مدت زمان مشخص روی یک صفحه نشان داده میشود، سپس یک صفحه با تعدادی نقطه مقابل فرد قرار میگیرد تا با استفاده از حافظه خود نقاط را به یکدیگر وصل کند و طرح مورد نظر را رسم کند.
۱۰- استعداد استقرایی: در این تست تواناییهای فرد در یافتن ویژگیهای مشترک بین چند ایده، تصویر یا موضوع ناهمگون مورد بررسی قرار میگیرد. برای مثال پزشکان باید استعداد استقرایی داشته باشند تا بتوانند بیماریها را تشخیص دهند.
۱۱- استعداد آیندهنگری: این تست تعیینکننده نسبت تمرکز فرد روی زمان حال نسبت به زمان آینده است. فردی که این استعداد را دارد به خوبی میتواند اتفاقات آینده را پیشبینی کند.
۱۲- استعداد سریع خواندن: این تست فقط برای خواندن سریع متن نیست، بلکه سرعت درک اعداد و نمودارها را نیز میسنجد.
۲- تست استعدادیابی هالند
جان لوییس هالند در زمینه روانشناسی تحصیل کرده است. او تستهای شخصیتشناسی و استعدادیابی را طراحی کرده است و معتقد است افراد به وسیله تست هالند میتواند استعدادهای خود را تشخیص دهند، بهترین شغل را انتخاب کنند و در آن شغل بیشترین بازدهی را داشته باشند.
طبق گفته هالند شرط رسیدن انسانها به موفقیت، تناسب ویژگیهای شخصیتی افراد با شغل موردنظر آنها است. هالند ۶ تیپ شخصیتی مهم واقعگرایی، هنری بودن، شجاعت، قراردادی، جستوجوگری و اجتماعی را معرفی کرده است. تست هالند یکی از بهترین تستهای استعدادیابی بزرگسالان است که فرد به وسیله آن میتواند تیپ شخصیتی مناسب با حرفه خود را پیدا کند. برای انجام این تست میتوانید به سایت roguecc.edu مراجعه کنید.
همچنین بخوانید: «با تست هالند شغل مناسب خود را پیدا کنید»
۳- تست استعدادیابی هوارد گاردنر
گاردنر با بررسی رفتار کودکان با استعداد و افراد بالغی که دچار آسیب مغزی شده بودند، نتیجهگیری کرد که افراد استعدادهایی دارند که ممکن است با انجام تستهای سنتی شناسایی نشوند. گاردنر در کتاب چارچوبهای ذهن هفت نوع هوش را معرفی کرده است و ۱۰ سال پس از آن، هشتمین مورد را به آن اضافه کرد.
نظریه هوشهای چندگانه مدل معروفی برای فهم هوشهای انسانی است. او این تست را برای افراد بالای ۱۰ سال طراحی کرده است. هوشهای چندگانه گاردنر شامل هوش زبانی و کلامی، هوش منطقی و ریاضی، هوش دیداری و فضایی، هوش جسمی و حرکتی، هوش درونفردی، هوش برونفردی، هوش هستیگرایی و هوش طبیعیگرایی است.
تست mbti در مواردی مانند خودشناسی، یافتن استعدادها، شغل مناسب و بهبود روابط انسانی کاربرد دارد.
۴- تست شخصیتشناسی mbti
کاترین بریگز و ایزابل مایرز تست شخصیتشناسی mbti را طراحی کردهاند که یکی از معروفترین تستهای شخصیتشناسی به شمار میرود. آنها پس از تحقیقات زیاد، چهار بعد شخصیتی و ۱۶ نوع تیپ را در افراد شناسایی کردند که هر کدام خصوصیات منحصربهفرد خود را دارند.
اگر تست mbti را انجام دهید، تیپ شخصیتی چهار حرفی شما مشخص میشود و طبق آن چهار عملکرد شناختی شما به دست میآید. هرکدام از تیپهای شخصیتی mbti مشخصاتی دارند که با مطالعه آنها میتوانید به خودشناسی بیشتری برسید. علاوه بر آن در تحلیل تست mbti نقاط ضعف و قوت تیپ شما مشخص میشود و راهکارهایی برای تقویت نقاط مثبت و برطرف کردن نقاط منفی داده میشود.
از نتایج تست شخصیتشناسی mbti در مشاورههای شغلی، مهارتهای ارتباطی و مشاورههای ازدواج استفاده میشود. اما کاربرد بیشتر این تست برای استخدام و انتخاب شغل مناسب افراد است. تست تئو به علت دقت بالا از نظر عددی و آماری و تست دیسک به علت سادهتر بودن تیپهای رفتاری تستهای دیگری هستند که برای انتخاب مسیر شغلی به افراد کمک میکنند.
در حالت کلی تست شخصیتشناسی mbti در مواردی مانند خودشناسی، یافتن استعدادها، شغل مناسب و بهبود روابط انسانی کاربرد دارد. به این نکته توجه داشته باشید که با دقت و صداقت به تستها پاسخ دهید تا نتیجه دقیقتری بگیرید. برای انجام این تست میتوانید به سایت idrlabs.com مراجعه کنید.
نتیجهگیری
در این مقاله دلایل اهمیت استعدادیابی و نقش آن در زندگی افراد را بررسی کردیم و به معرفی تستهای شخصیتشناسی پرداختیم. استعداد میزان پیشرفت نسبی فرد در انجام دادن یک فعالیت یا یک حرفه است. افراد در هر سنی که باشند میتوانند استعدادهای خود را شناسایی و کشف کنند؛ کشف استعدادها در هر سنی باعث میشود افراد به موفقیت برسند.
پیدا کردن استعداد کار آسانی نیست؛ به همین علت تستهایی برای شناسایی استعدادها طراحی شدهاند تا شما به وسیله آنها بتوانید به استعدادهای نهفته خود پی ببرید. برخی از معروفترین تستها برای استعدادیابی بزرگسالان تستهای جانسون اوکانر، هالند، هوارد گاردنر و mbti هستند.
همچنین بخوانید: «تست آنلاین استعدادیابی بزرگسالان»